C-silikony

C-silikony – klasyczne masy wyciskowe na bazie kondensacji

C-silikony, czyli kondensacyjne masy silikonowe, to sprawdzone materiały do wykonywania wycisków w stomatologii. Choć zostały częściowo wyparte przez nowocześniejsze A-silikony, nadal znajdują szerokie zastosowanie w praktykach protetycznych i ortodontycznych dzięki swojej dobrej elastyczności, przystępnej cenie i niezawodności.

Czym są C-silikony?

C-silikony (od ang. condensation silicones) to elastomery sieciujące w reakcji kondensacji, w której powstaje produkt uboczny – zazwyczaj alkohol etylowy. Z tego powodu wymagają szybkiego odlania modelu (najlepiej w ciągu 30–60 minut), ponieważ z czasem ulegają skurczowi liniowemu.

Proces wiązania jest inicjowany poprzez dodanie aktywatora (katalizatora), zazwyczaj w formie płynnej lub pasty, który uruchamia reakcję sieciowania.

Główne zastosowania C-silikonów

Mimo pojawienia się nowszych materiałów, C-silikony nadal są często wybierane do:

  • wycisków pod protezy częściowe i całkowite,

  • prac tymczasowych,

  • procedur, gdzie ważna jest elastyczność masy i łatwość jej wyjmowania z ust,

  • technik jednoetapowych, np. monofazowych wycisków w indywidualnych łyżkach.

Najważniejsze cechy C-silikonów

  • Dobra elastyczność i sprężystość – łatwe usuwanie z jamy ustnej

  • Krótki czas wiązania w jamie ustnej – komfort dla pacjenta

  • Dobra odporność na rozrywanie – istotna przy podcieniach

  • Przystępna cena – ekonomiczne rozwiązanie w codziennej pracy

  • Brak reakcji alergicznych – bezpieczne dla pacjentów

Dostępne formy i lepkości

C-silikony występują najczęściej w wersjach:

  • Putty (masa ciastowata) – używana jako pierwsza warstwa lub masa bazowa

  • Light body / regular body – stosowane jako masa korekcyjna

Najczęściej spotyka się je w zestawach dwuetapowych (putty + katalizator), stosowanych w technice wycisku dwuwarstwowego.

Różnice między C-silikonami a A-silikonami

Cecha C-silikony A-silikony
Rodzaj sieciowania Kondensacja (z wydzieleniem alkoholu) Addycja (bez produktów ubocznych)
Stabilność wymiarowa Umiarkowana, odlać w ciągu 1h Wysoka, nawet kilka dni
Cena Niższa Wyższa
Dokładność odwzorowania Dobra (do 20 µm) Bardzo wysoka (do 1-2 µm)
Zastosowanie Protezy, prace tymczasowe Implanty, korony, mosty

Najczęstsze pytania:

Czy C-silikon nadaje się do koron i mostów?

Nie jest to zalecane – dla prac wymagających wysokiej precyzji (np. korony, mosty, implanty) zaleca się A-silikony, które są dokładniejsze i stabilniejsze wymiarowo.

Jak przechowywać wycisk z C-silikonu?

Wyciski należy odlać jak najszybciej – najlepiej w ciągu 30–60 minut. Nie przechowuje się ich długoterminowo, gdyż skurcz objętościowy wpływa na dokładność.

Jakie są najpopularniejsze marki C-silikonów?

Do najczęściej wybieranych należą m.in. Zetaplus (Zhermack) oraz Oranwash – znane z dobrego stosunku jakości do ceny.