5 kroków efektywnego użycia piaskarki stomatologicznej

12-10-2023

Skuteczne piaskowanie zębów: 4 kluczowe kroki

Skuteczne piaskowanie stomatologiczne to kluczowy element profesjonalnego czyszczenia jamy ustnej. Znając i stosując odpowiednie kroki w użyciu piaskarki stomatologicznej, możemy osiągnąć doskonałe rezultaty w usuwaniu osadu nazębnego, kamienia nazębnego i innych zabrudzeń. Warto poznać tajniki tej techniki, zwłaszcza jeśli jesteś dentystą, higienistą stomatologicznym, a nawet pacjentem dbającym o swoje zdrowie jamy ustnej.

Nasze piaskarki stomatologiczne są projektowane z myślą o precyzji i skuteczności. W tym artykule przedstawimy Ci kluczowe etapy, które pozwolą maksymalnie wykorzystać potencjał tego urządzenia.

Spis treści

Krok 1. Czym jest piaskarka i zastosowanie.

Krok 2. Wybór odpowiedniego piasku do piaskarki i środków ostrożności.

Krok 3. Bezpieczeństwo i higiena w trakcie zabiegu piaskowania.

Krok 4. Kontrola ciśnienia, kontrola strumienia i czas podczas piaskowania.

Pierwszy krok to dokładne poznanie piaskarki i jej zastosowań.

Następnie skoncentrujemy się na przygotowaniach do pracy – wyborze odpowiednich materiałów ściernych oraz odpowiednich środków ochrony dla pacjenta i personelu.

Dowiesz się, jak utrzymać wysoki poziom bezpieczeństwa i higieny w trakcie zabiegu.

W kolejnym kroku zgłębimy tajniki precyzyjnego prowadzenia piaskarki, kontrolę ciśnienia i strumienia, oraz jak oceniać efektywność zabiegu.

Ostatecznie, zrozumiesz, dlaczego piaskarka stomatologiczna to urządzenie, które warto wybrać mądrze do swojego gabinetu stomatologicznego.

Dzięki tym pięciu krokom, Twój zabieg piaskowania będzie efektywniejszy, a Ty osiągniesz wyższy poziom skuteczności oraz satysfakcji pacjentów. Przekonaj się, jakie korzyści niesie za sobą skuteczne piaskowanie stomatologiczne i odkryj, jakie nowe możliwości otwiera przed Tobą ta technika.

Krok 1. Czym jest piaskarka i zastosowanie.

Piaskarka stomatologiczna to urządzenie, które znajduje się w praktycznie każdym gabinecie stomatologicznym. Piaskarki w stomatologii dzielmy na dwa główne rodzaje: piaskarki profilaktyczne i piaskarki abrazyjne

Piaskarki profilaktyczne stosuje się do usuwania osadów, powierzchownych przebarwień zewnątrzpochodnych, polerowania powierzchni zębów, a w niektórych przypadkach również do usuwania złogów nazębnych i może być uzupełniającym elementem zabiegów fazy podtrzymującej niechirurgicznego leczenia przewlekłego zapalenia przyzębia.

Piaskarki profilaktyczne występują w dwóch formach konstrukcyjnych:

  1. specjalnie ukształtowane rękojeści zakładane na rękaw końcówek turbinowych unitu stomatologicznego (Kavo Prophyflex, Airflow Handy EMS).
  2. oddzielne wolno stojące stacje robocze posiadające niezależne zasilanie (Mectron Combi, PTA Woodpecker)

piaskarka kavo 3

Drugi rodzaj, czyli piaskarki abrazyjne umożliwiają wykonanie zabiegów piaskowania abrazyjnego. Najczęściej są to wolno stojące urządzenia wyposażone w rękojeść piaskującą zakończoną wąską dyszą oraz jednostkę centralną podłączoną do rękojeści przewodem ciśnieniowym. Wykorzystywane do opracowywania ubytków próchnicowych, cięcia, mikrochropowacenia, oczyszczania tkanek twardych zębów (np. z cementów tymczasowych) oraz oczyszczania metali czy porcelany.

W zależności od rodzaju jednostki może mieć wyjście wodne lub w postaci sprężonego powietrza. Istnieją również proste piaskarki abrazyjne, które podłącza się bezpośrednio do rękawa unitu o wyglądzie przypominającym piaskarki profilaktyczne. Przykładem piaskarek abrazyjnych jest np. Mectron Combi ze skalerem czy Woodpecker PTA.

piaskarka ze skalerem woodpecker

Ich działanie opiera się na opracowaniu kinetycznym twardych tkanek zęba za pomocą mieszanki proszku (ścierniwa, piasku) oraz sprężonego gazu (najczęściej powietrza) lub wody. To połączenie pozwala na delikatne, a jednocześnie skuteczne czyszczenie, nie naruszając struktury zębów czy innych materiałów stomatologicznych.

Warto wiedzieć, że oczyszczanie zębów odbywa się korzystając z energii kinetycznej ziaren ściernych nadaną poprzez medium rzucające (strumień sprężonego gazu lub wody). Dlatego tak ważny jest zakup odpowiedniej mikropiaskarki, aby siły wyrzucające piasek nie był za duże i nie uszkodziły szkliwa, ale wystarczające silne, aby były w stanie usunąć osad.

Krok 2. Wybór odpowiedniego piasku do piaskarki i środków ostrożności.

Wybór odpowiedniego piasku do piaskarki stomatologicznej to krok kluczowy dla skutecznego i bezpiecznego użytkowania tego narzędzia. Piasek jest głównym ściernym medium w piaskarkach, a jego właściwy wybór ma ogromne znaczenie dla rezultatów zabiegu i trwałości sprzętu. Oto, co musisz wiedzieć na ten temat:

Wybór odpowiedniego rodzaju ścierniwa zależy od rodzaju sprzętu, przeprowadzanego zabiegu i materiału, który będzie opracowywany. Najczęściej stosowanym proszkiem w piaskarkach profilaktycznych jest wodorowęglan sodu.

Jest to ścierniwo bardzo efektywne w usuwaniu osadów ze szkliwa, a okrągły kształt i niskie ciśnienie piaskarek profilaktycznych powodują, że oczyszczane szkliwo i wypełnienia z nowoczesnych materiałów pozostają nieuszkodzone.

W piaskarkach abrazyjnych najczęściej używa się tlenku glinu. Charakteryzuje się wysoką abrazyjnością ze względu na kształt drobin w postaci ostrokonturowych cząstek oraz twardość – ok 2000 w skali Knoop-a. Nie zaleca się używania ich w piaskarkach profilaktycznych, gdyż ich kształt może uszkodzić urządzenia.

Energia kinetyczna ziaren ściernych określona jest wzorem:

Ek=mv²/2

m – masa cząsteczki ścierniwa,
v – prędkość cząsteczki ścierniwa nadana przez ciśnienie.

Zwiększenie prędkości 2-krotnie powoduje 4-krotny wzrost energii cząstek ściernych, a co za tym idzie znacznie zwiększa efektywność skrawania. To bardzo ważne, aby używać piaskarki rozważnie.

Również rodzaj gazu pędnego również ma wpływ na skuteczność cięcia tkanek zęba. Użycie helu jako gazu do napędzania cząsteczek powoduje wzrost wydajności skrawania nawet o 40% (przy ciśnieniu 100 psi). Jest to spowodowane niższą gęstością właściwą helu – wydostaje się on z końcówki piaskarki z ok. 2,5-krotnie większą prędkością niż powietrze.

Krok 3. Bezpieczeństwo i higiena w trakcie zabiegu piaskowania.

Zdrowie to nadrzędna rzecz w zabiegach stomatologicznych. W inwazyjnych miejscach pracy takich jak jama ustna należy zachować szczególną ostrożność, bezpieczeństwo i higienę. To kluczowe czynniki i dlatego znalazły się w tym artykule.

  • Przed zabiegiem piaskowania zębów pamiętaj o używaniu okularów ochronnych, rękawiczek i maseczki, aby zminimalizować ryzyko przedostania się wszelkich odprysków śliny i drobin piasku do Twojego organizmu. 
  • Pamiętam również o odpowiednim zabezpieczeniu pacjenta w okulary ochronne i ochronie odzieży.
  • Wszystkie narzędzia i akcesoria związane z piaskarką stomatologiczną powinny być dokładnie oczyszczone i zdezynfekowane przed i po każdym zabiegu
  • Tam, gdzie to możliwe, używaj jednorazowych akcesoriów i wkładek, aby uniknąć ryzyka przenoszenia zakażeń między pacjentami.
  • Utrzymuj odpowiednie ciśnienie w piaskarce, aby minimalizować rozpryski piasku i zminimalizować ryzyko kontaminacji.
  • Systematycznie sprawdzaj stan techniczny piaskarki, aby upewnić się, że działa prawidłowo i nie stwarza ryzyka dla pacjentów.

Krok 4. Kontrola ciśnienia, kontrola strumienia i czas podczas piaskowania.

Bardzo ważnymi parametrami w pracy z piaskarką do zębów jest odległość dyszy od opracowywanej powierzchni oraz kąt nachylenia końcówki piaskarki. Optymalna odległość pomiędzy powierzchnią poddawaną abrazji a końcówką dyszy wynosi 5 mm, przy kącie 60° w przypadku cięcia w miejscu i 75° przy cięciu dynamicznym.
Do efektywnego cięcia tkanek zęba, konieczne jest umożliwienie swobodnego odpływu cząsteczkom zużytego ścierniwa.

Zwiększenie odległości końcówki piaskarki od powierzchni zęba i odpowiednie ustawienie dyszy powoduje wzrost siły skrawania, gdyż zużyty piasek może wtedy swobodnie opuścić ubytek. Ponadto dynamiczne ruchy końcówką piaskarki doprowadzają w ten sam sposób do zauważalnego wzrostu efektywności cięcia.

Wpływ na efektywność cięcia tkanek zęba ma również wskaźnik zwany PFR (powder flow rate - wielkość przepływu proszku). PFR jest to parametr, możliwy do ustawienia ręcznego w odpowiednio do tego przystosowanych
piaskarkach. Określa on jak dużo piasku ma wydostawać się w jednostce czasu z dyszy. Wzrost ilości proszku podawanego do dyszy nie powoduje istotnych zmian w sile cięcia, a jedynie zwiększa zapylenie obszaru operacyjnego.

Samo zwiększenie ilości ścierniwa bez podniesienia ciśnienia nie może zwiększyć abrazyjności, gdyż większe ilości proszku wymagają większej ilości gazu pędnego zdolnego nadać cząstkom energię kinetyczną.

Czynnikiem wpływającym na efektywność piaskowania jest również czas - dłuższe działanie ścierniwa powoduje zwiększenie efektywności skrawania. Szczególnie duże znaczenie ma on w przypadku statycznego opracowania
punktowego, przy dynamicznym wykonywaniu ruchów końcówką, czas nie wpływa bardzo istotnie na efektywność.

Okres oddziaływania cząsteczek abrazyjnych na tkankę ma także wpływ na chropowatość powierzchni opracowywanej. Istnieją doniesienia, iż mającą pewien wpływ na siłę cięcia zmienną jest poziom wypełnienia pojemnika ze środkiem abrazyjnym. W niektórych urządzeniach do piaskowania obserwuje się spadek wielkości PFR (powder flow rate - ilość
ścierniwa przechodzącego do dyszy w jednostce czasu). Zjawisko to związane jest z budową urządzenia oraz systemu zasysającego piasek z pojemnika do dyszy piaskarki.

 

Źródło:

"Obróbka strumieniowo-ścierna w stomatologii klinicznej
– przegląd piśmiennictwa" - Marcin Szerszeń, Aleksandra Koczwara, Marek Mazur, Katarzyna Pindelska

Autor:

Artur Gładysz