Narzędzia do leczenia kanałowego

Narzędzia endodontyczne do opracowywania i wypełniania kanałów

Instrumenty endodontyczne to szeroka gama sterylnych narzędzi używanych w gabinecie stomatologicznym do opracowania kanałów korzeniowych zęba w trakcie leczenia kanałowego. Ich używanie wymaga specjalistycznej wiedzy, szczególnej ostrożności i dokładności na każdym etapie. 

Podział narzędzi endodontycznych według ISO

Według Światowej Organizacji Standardów narzędzia do leczenia kanałowego można podzielić na 4 grupy:

Pierwsza grupa to narzędzia do:

  1. Usunięcia miazgi, do których zaliczają się:  miazgociągi,
  2. Narzędzia wspomagające wypełnianie - pilniki i poszerzacze
  3. Narzędzia do mechanicznego opracowania kanału - rozpychacze i upychacze

Druga grupa narzędzi

Posiada bardzo podobną część pracującą, co grupa pierwsza z tą różnicą, że są to narzędzia maszynowe z uchwytem do kątnicy.

Trzecia grupa to

Pozostałe narzędzia maszynowe o innej części roboczej. W tej grupie znajdują się:

  1. Pilniki Gates,
  2. Pilniki Glidden,
  3. Pilniki Largo,
  4. Pilniki Pesso.

Czwarta grupa to

Materiały i narzędzia służące do wypełniania kanałów.

Rozmiary narzędzi kanałowych

Pilniki endodontyczne mają zazwyczaj ustandaryzowane rozmiary, kolory i symbole. Pod pojęciem rozmiar należy rozumieć określenie średnicy wierzchołka części pracującej D0 wyrażone w setnych częściach milimetra.

Najbardziej popularne są pilniki, których długość części pracującej wynosi 16mm. Wierzchołek narzędzia to punkt D0, a koniec części pracującej to D16.

Numer narzędzia Średnia narzędzia w punkcie D0 w mm Średnia narzędzia w punkcie D16 w mm Kolor uchwytu lub paska
6 0,06 0,38 różowy
8 0,08 0,40 szary
10 0,1 0,42 fioletowy
15 0,15 0,47 biały
20 0,2 0,52 żółty
25 0,25 0,57 czerwony
30 0,3 0,62 niebieski
35 0,35 0,67 zielony
40 0,4 0,72 czarny
45 0,45 0,77

biały
50 0,5 0,82 żółty
55 0,55 0,87 czerwony
60 0,6 0,92 niebieski
70 0,7 1,02 zielony
80 0,8 1,12 czarny
90 0,9 1,22 biały
100 1 1,32 żółty
110 1,1 1,42 czerwony
120 1,2 1,52 niebieski
130 1,3 1,62 zielony
140 1,4 1,72 czarny

 

Średnica wielkości wierzchołka i na końcu części roboczej w narzędziach od 10 do 60 zwiększa się o 0,05mm, a od rozmiaru 60 do 140, co 0,1mm. Natomiast pierwsze trzy najczęściej używane rozmiary 6,8,10, rozszerzają się o 0,02mm.

Narzędzia endodontyczne: rodzaje, kolory, oznaczenia.

Narzędzia do kanałów mają swoje unikalne symbole narysowane na opakowaniu jak i na uchwycie. O to lista narzędzi endodontycznych i ich symboli:

  • Poszerzacz - trójkąt
  • Pilniki typu K - kwadrat
  • Pilniki typu H - koło
  • Pilniki fleksyjne giętkie - litera F
  • Igły Lentulo - spirala w kształcie litery G
  • C-Piloty - litera C
  • Miazgociągi - słońce/gwiazdka
  • Rozpychacz - litera S
  • Pilniki Niklowo-tytanowe - prostokąt, zamalowany w lewej połowie.

Najważniejsze różnice między pilnikami maszynowymi a pilnikami ręcznymi

  1. Maszynowe narzędzia do opracowywania kanałów stworzone są ze stopu niklowo-tytanowego. Narzędzia NiTi. Pilniki ręczne najczęściej używane są stalowe, choć istnieją również NiTi. 
  2. Narzędzia maszynowe charakteryzują się bardzo dużą elastycznością w porównaniu do pilników ręcznych.
  3. Pilniki maszynowe mają lepszą zdolność do powrotu do wstępnego kształtu po odkształceniu
  4. Pilniki maszynowe NiTi nie wykazują widocznego złużycia materiału, przez co łamią się nieoczekiwanie. 
  5. Narzędzie maszynowe zamiast krawędzi tnących posiadają tzw. płozy, które umożliwiają równomierny kolisty ruch narzędzia w kanale i usuwanie znacznej ilości zębiny .
  6. Narzędzia obrotowe eliminują zjawisko wzrostu ciśnienia w kanale.
  7. Używanie pilników maszynowych znacznie skraca czas pracy.
  8. Pilniki ręczne są zdecydowanie tańsze.

Warto zaznaczyć, że narzędzia maszynowe używane są wyłącznie w urządzeniach endodontycznych do tego przeznaczonych, czyli mikrosilnikach stomatologicznych w których zamontowana jest kątnica stomatologiczna.